Rietveldschool Badhoevedorp

Compliment
“Als we eromheen lopen en ook als we naar binnen gaan, kunnen we niet anders zeggen dan: zo is het bedoeld.” Nog méér tevreden zijn ze, als ze het mooist denkbare compliment krijgen: “Dat moet bij de kinderen en de leerkrachten vandaan komen. Die moeten er dagelijks in werken en presteren. De nieuwe Rietveldschool is geboren uit liefde voor het onderwijs. En we zeggen dit mede namens de schooldirectie en de gemeente. We moesten allemaal flink doorzetten, geduld bewaren en flexibel zijn. En nee, dat was niet altijd even gemakkelijk.”

Aan boord gebleven
De twee maken er geen geheim van dat er ‘onderweg’ best wat is voorgevallen. Maar alle betrokkenen zijn aan boord gebleven, inclusief de aannemer, tot het einde en dat is allemaal dubbel en dwars de moeite waard geweest, zo kan hun verhaal worden samengevat.  

Ze denken dat dat ook de stemming is bij de gemeente, de schooldirectie en het schoolbestuur Floreer, het voormalige SOPOH, dat onderwijs en opvang op 17 scholen voor openbaar onderwijs biedt in Haarlemmermeer. Waaronder dus de Rietveldschool aan de Edisonstraat in Badhoevedorp, een school voor Daltononderwijs.

Gerrit Th. Rietveld
Het gebouw is één van de meest bijzondere onderwijsgebouwen in de gemeente, simpelweg omdat architect Gerrit Th. Rietveld (1888-1964) de architect van het oorspronkelijke hoofdgebouw is. Hieraan ontleent het zijn monumentale status.

Rietveld, behalve architect ook meubelmaker, wordt net als onder anderen kunstenaar Theo van Doesburg en kunstschilder Piet Mondriaan tot De Stijl gerekend. Deze kunstbeweging speelde tijdens en na de Eerste Wereldoorlog in op het verlangen naar harmonie en structuur, naar rust en orde.

Abstract
Rietveld en geestverwanten waren vooruitstrevend in hun opvatting dat kunst niet per se een verhaal hoeft te vertellen maar abstract kan zijn om zich zo aan de werkelijkheid te onttrekken.

Henk de Gelder en Henk Lakerveld vinden dat deze opvattingen absoluut zijn terug te vinden in het schoolgebouw in Badhoevedorp. Ze verbazen zich er een beetje over dat het zelden wordt genoemd als onderdeel van zijn oeuvre. “Terwijl het toch zijn enige schoolgebouw is.”

Aannemer
Vóórdat aannemingsbedrijf P. van Leeuwen uit Meerkerk ruim een jaar geleden aan de slag ging stonden er drie schoolgebouwen rond het schoolplein: het hoofdgebouw - het eigenlijke Rietveldgebouw – en het Mondriaangebouw en het Cobragebouw, beide bedoeld als tijdelijke huisvesting en tot op de draad versleten.  De laatste twee waren ondanks hun namen geen monumenten en zijn dan ook met algehele instemming gesloopt.

De aannemer krijgt trouwens een compliment van de twee architecten. “Wij kunnen het allemaal heel mooi in 3D neerzetten maar het is pas echt een succes als de plannen op een goede manier in de praktijk worden gebracht”, zegt Henk de Gelder vanuit zijn tent op een camping in Frankrijk.

Zijn collega Henk Lakerveld: “Precies. Ik heb de aannemer wel eens een beetje sikkeneurig horen zeggen dat hij maar één jaar de tijd heeft om uit te voeren waar wij negen jaar over hebben nagedacht en gepraat. En weet je, hij heeft gewoon een punt.”     

Symbiose en balans
Er staat nu één groot schoolgebouw aan de Edisonstraat dat méér Rietveld uitstraalt dan ooit tevoren, vinden de twee architecten. Henk Lakerveld, die zich ontfermde over het historische deel en Henk de Gelder, als architect verantwoordelijk voor de nieuwbouw, spreken van “symbiose” en “balans”. “Het is echt één geheel. Qua kleur en ook ruimtelijk””, zegt Henk de Gelder. “En dat zonder dat aan de nieuwbouw al te uitdrukkelijk Rietveld-elementen zijn toegevoegd. Want dan was het een karikatuur geworden”, aldus Henk Lakerveld.       

Patio’s
Om van het oude en het nieuwe deel één geheel te maken, zijn in het ontwerp patio’s opgenomen. De architecten spreken van “groene leertuinen” die de natuurlijke overgang tussen het historische gebouw en de nieuwbouw vormen. Door de patio’s krijgt zonlicht alle kans, in het hart van het gebouw. Rondom de patio’s bevinden zich de lokalen en zogenoemde leerpleinen, die kenmerkend zijn voor het Dalton-onderwijs.

Flexibel Karakter
De schooldirectie, Fiona Troupin en Julia Weytingh, zijn erg blij met de aanbouw. Het flexibele karakter van de aanbouw sluit goed aan bij het Daltononderwijs waar zelfstandigheid en verantwoordelijkheid belangrijke kernwaarden zijn. Troupin vertelt: “Openslaande deuren tussen de lokalen zorgen voor verbinding en veel verschillende mogelijkheden van groepswerken. Samenwerken wordt gestimuleerd door de leerpleinen, die als verlangstuk van de klaslokalen dienen en ook een ontmoetingsplek zijn voor de verschillende leerjaren. Door de aanbouw en het speelplein in zones te verdelen is iedere onderwijsgroep verantwoordelijk voor een deel van de school en het plein. Zo leren kinderen zorg dragen voor hun omgeving.”

Toekomstbestendig
De twee architecten vinden het een goede zaak dat het monumentale gebouw zijn bestaan als schoolgebouw voortzet. En niet, zoals Henk Lakerveld zegt, als het ware apart komt te staan. “Zo’n solo-gebouw met culturele en maatschappelijke activiteiten wordt al snel moeilijk te exploiteren. Als schoolgebouw is het veel toekomstbestendiger.”