BIM - Management

De software waarmee je zo'n BIM samenstelt, maakt het mogelijk om met alle ontwerpende partijen, zoals architect, installateur en constructeur, het gebouw eerst virtueel te bouwen, voordat de aannemer de eerste schep in de grond zet. Dat zorgt ervoor dat de kans veel kleiner wordt dat je er tijdens het bouwen achter komt dat iets toch niet blijkt te passen. Al die informatie in het model moet natuurlijk wel kloppen om te zorgen dat iedereen begrijpt wat er wordt bedoeld. Verkeerde informatie leidt tot onduidelijkheid, terwijl correcte informatie de kans biedt om nog meer met zo'n model te doen. Om betrouwbare hoeveelheden te bepalen, energieanalyses uit te voeren, materialenpaspoorten te genereren, onderhoudsplanningen te maken, etc., moet de data gewoon kloppen. Daarom zien wij BIM steeds meer als Building Information Management. Natuurlijk gaat het nog steeds ook om het model. We maken een ruimtelijk ontwerp waarvan de onderdelen fysiek in elkaar moeten passen. Maar om het gebruik van de data in dat model maximaal mogelijk te maken, moet daar zorgvuldig mee worden omgegaan.

Beheren
Elk model wordt gestart op basis van een template en wordt opgebouwd met componenten uit onze componentenbibliotheek. Deze bronbestanden worden daarom zorgvuldig onderhouden en altijd up-to-date. BIM-coördinator Pieter Schipper is hiervoor verantwoordelijk en voert maandelijks optimalisaties door op basis van de laatste marktontwikkelingen en de feedback van de gebruikers. Daarnaast integreert hij technische innovaties die het mogelijk maken om informatie van de omgeving die de overheid beschikbaar stelt via bijvoorbeeld de Pdok Viewer geautomatiseerd in te lezen en op een aantrekkelijke manier te visualiseren in onze situatietekeningen.

Bijhouden
Tijdens het opzetten van het model moeten veel parameters worden ingevuld voor elk element. De kans dat ergens een foutje wordt gemaakt is daardoor groot, zeker als zo'n parameter niet zichtbaar is op onze eigen tekeningen. Om het eenvoudig te maken deze foutjes te corrigeren, ontwikkelde onze BIM-coördinator Teun de Vries een handige tool dat bestaat uit enkele (Dynamo-) scripts en een Excel-sheet. Onze Technisch Ontwerpers worden daarmee geholpen om de naamgeving, NL/SfB-classificatie, export-entiteit - en nog enkele parameters die van belang zijn om het model te laten voldoen aan de BIM Basis ILS - zorgvuldig na te lopen en waar nodig te corrigeren. De tool voert in Excel automatisch een controle uit op de juistheid van deze onderdelen en geeft suggesties voor de aanpassing naar de juiste waardes. Die worden vervolgens in het model gecorrigeerd. Deze tool is overigens vrij beschikbaar voor iedereen! Via de persoonlijke website van Teun kun je de laatste versie downloaden. Lees wel even de disclaimer.

Standaardiseren
Wanneer we onze modellen delen, dan gebeurt dat doorgaans in het open bestandsformaat IFC. Vanuit onze software Autodesk Revit maken we een export. Bij deze export zijn veel variabelen in te stellen en de kenmerken van elementen maken een groot verschil voor de kwaliteit van de export. Om te zorgen dat elke Technisch Ontwerper gebruik maakt van de juiste instellingen en om automatisch diverse parameters in te vullen voor een goede export, maken we ook voor de export gebruik van een eigen Dynamo-script. Een vergeten vinkje bij de export-instellingen hoort daarmee tot de verleden tijd en we kunnen centraal voor iedereen de instellingen beheren.

Controleren
De geëxporteerde IFC-modellen lopen we na voordat ze worden verzonden. Met behulp van Smart Views in BIMcollab Zoom wordt met kleurfilters is snel zichtbaar of een parameter ontbreekt of afwijkt. En ook in Solibri Office hebben we een reeks standaard controles die we op onze modellen kunnen toepassen, die niet alleen afwijkingen in de data blootleggen, maar ook volledig automatisch kunnen nagaan of de elementen fysiek zullen passen. Dat laatste wordt vaak een 'clashcontrole' genoemd.

Informatiebehoefte afstemmen
De hierboven genoemde middelen helpen ons om daadwerkelijk te leveren wat met de opdrachtgever of ontwerppartner is overeengekomen.  Die afspraken moeten worden vastgelegd in een BIM Protocol, BIM Uitvoeringsplan en/of een Informatie Levering Specificatie (ILS).  Tot op heden gebruikt elke opdrachtgever daarvoor zijn eigen format. Dat maakt het complex om tot een goede afstemming te komen van de informatie die nodig is, wie die gaat leveren, wanneer dat moet gebeuren en hoe die moet worden aangeleverd. Onze BIM-coördinator Christiaan de Wit heeft daarom meegewerkt aan een initiatief van het DigiGo BIM Loket om samen met een groot aantal andere specialisten in de bouwbranche een nieuw platform op te zetten dat faciliteert in het samenstellen en afstemmen van een ILS. Deze ILS Configurator is erop gericht dat opdrachtgevers, bouwers, architecten, enz. op een eenvoudige en eenduidige manier een ILS kunnen opstellen en die met de informatie leverende partijen kunnen afstemmen en overeen kunnen komen. We kijken ernaar uit om bij onze komende projecten gebruik te mogen maken van de ILS Configurator om nóg beter en leuker met onze opdrachtgevers en ontwerppartners samen te werken aan mooie projecten.

Kennis delen
De ontwikkelingen gaan snel, dus het is belangrijk om onze (Technisch) Ontwerpers actueel te houden. Onlangs organiseerden we een workshop 'Families maken' over het maken van slimme componenten waarmee de modellen worden opgebouwd. Deze week staat de workshop 'modelcontrole' gepland, waarin de verschillende mogelijkheden voor het controleren en verhogen van de modelkwaliteit worden behandeld. Een gastspreker (Harmen Jorritsma van Van Wijnen Amsterdam) gaat vertellen hoe hij gebruik maakt van de modellen van een architect. Vervolgens gaan onze ontwerpers aan de slag met de controle van hun eigen project, onder begeleiding van de BIM-coördinatoren.

Kortom, we gaan van Bouw Informatie Model naar Bouw Informatie Management en die ontwikkeling komt de komende tijd nog meer in een stroomversnelling. Data in de bouw!

Christiaan de Wit
Technisch ontwerper | BIM coördinator

ILS Configurator, Harmen Jorritsma