De Miljoenennota 2024

Opvallend is de positieve toon in de Miljoenennota richting ondernemend Nederland. “Het lijkt wel een publieke liefdesbetuiging voor ondernemerschap.” Traditiegetrouw bezochten we het Miljoenenontbijt in Rotterdam, georganiseerd door VNO-NCW en PwC.

Ja, er is een positieve toon. En er is aandacht voor ondernemerschap. En ja, er wordt ingezet op (versnelling van de) woningbouw en hernieuwde aandacht voor ruimtelijke en stedenbouwkundige uitdagingen.

Tegelijkertijd zijn er ook belangrijke aandachtspunten. Barbara Baarsma van PwC was hier heel helder over: “Wat is de lange termijn visie voor Nederland? Hoe stimuleert dit kabinet innovatie en de transitie naar een schonere economie?”

Sommige projecten – bijvoorbeeld de door burgemeester Aboutaleb genoemde waterstofleiding vanuit de Rotterdamse haven naar Duitsland – lopen vast in bureaucratie en regionale politieke obstakels. Het ontbreekt aan gevoel voor urgentie en duidelijke regie.

In de begroting gaan het eigen risico omlaag en de BTW omhoog. Tegelijkertijd wordt er bezuinigd op onderwijs. En wordt er bezuinigd op kunst en cultuur. Dit is voor de lange termijn wat ons betreft problematisch. Juist goed onderwijs en juist een positieve stimulans van creativiteit dragen bij aan innovatie en vooruitgang. Op de korte termijn, maar zeker ook op de lange termijn.

Wint traditie – met een focus op het electoraat en korte termijn succes – het hier van innovatie en transitie?

Bij RoosRos willen we koesteren wat goed is en wat goed gaat. Tegelijkertijd willen we bijdragen aan dat wat beter kan. De wereld is niet maakbaar, maar we hebben wel een verantwoordelijkheid voor onze omgeving en voor onze kinderen en kleinkinderen. Vanuit Respectvol Rentmeesterschap willen blijvend inzetten op aantoonbaar gezonde en toekomstgerichte architectuur.

De BNA naar aanleiding van het hoofdlijnenakkoord: “Architecten zijn de drijvende kracht achter het realiseren van een duurzame en leefbare toekomst.” Graag pakt RoosRos – samen met onze collega architecten en ontwerpers - het woningbouwvraagstuk, de ruimtelijke en stedenbouwkundige uitdagingen van vandaag en morgen vanuit een integrale gebiedsgerichte aanpak aan.

Dit doen we bij voorkeur heel concreet. Hands-on. Rekening houdend met de menselijke maat.

Drie actuele voorbeelden:
Lange termijn visie
Samen met de gemeente Hoeksche Waard en het maatschappelijk middenveld van dit eiland denken we na over ‘een lonkend perspectief’ voor dit gebied tussen Rotterdam en Antwerpen. Vanuit een duidelijk ‘verhaal’ en ‘trots’ denken we na over een sterke toekomstvisie. Binnen deze visie worden er al kleinere en heel concrete deelprojecten gerealiseerd. Zoals projecten in het kader van het NPLG en de ontwikkeling van een heel nieuw agrarisch bedrijf dat gebaseerd is op regeneratieve (stroken)landbouw en waar de cirkel van grondstof naar eindproduct gesloten is. Over een paar weken volgt meer informatie over dit project waarbij natuur en architectuur versmelten tot een bijzonder stuk landschap.

Slimme ruimtelijke ordening
Het ruimtegebruik staat onder druk. De ruimtelijke puzzel is ingewikkeld. Waar het kan moet gestreefd worden naar dubbel grondgebruik. In de haven van Rotterdam ontwerpen wij een groot DC van 5 lagen met daaronder twee-laags parkeren en daarbovenop een twee-laags kantoor. Over een paar weken volgt meer informatie over dit gestapelde project waar de beschikbare grond meer dan dubbel gebruikt wordt.

Een leven lang leren
Vorige week hebben wij met verschillende koplopers in houtbouw een bijeenkomst van ICS adviseurs bijgewoond over houtbouw in onderwijsgebouwen. Met elkaar hebben nagedacht over hoe we bio-based en bio-logisch kunnen bouwen en wat de pro’s en con’s zijn. Ons project bio-beesd is hier een mooi voorbeeld van. Met concrete projecten zetten we steeds meer stappen richting meer en meer biobased en natuurinclusief bouwen. Lerend ontwerpen en ontwerpend leren.

Innovatie in kleine stapjes. Rotterdams Stadsdichter Derk Otte zou het zo verwoorden: “In je eentje ben je maar een steentje. Thuis bouwen we samen.” En “klauwen uit de mouwen.”

Sander Ros