De Olijfboom
Leren/02 February 2023Toekomstgericht ontwerpen. Wij ontwerpen gebouwen die toekomstwaarde hebben. Ze zijn adaptief en kunnen meebewegen met veranderingen. Aanpasbaar in de toekomst.
Total Cost of Ownership
In het ontwerp van basisschool De Olijfboom in Capelle aan den IJsel zijn de Total Costs of Ownership (TCO) vertaald in een onderhoudsarm gebouw met twee gezichten in meerdere opzichten. Architect Simon Hanemaaijer: “Bij projecten waarbij je strak moet koersen om binnen het budget te blijven, is het de kunst om niet te besparen op zaken die zich later terugverdienen in de exploitatie. Zo hebben wij bij De Olijfboom geïnvesteerd in een compacte energiezuinige hoofdvorm, vrij indeelbare vloeren, robuuste materialisatie van het casco, degelijke klimaatinstallaties en zonnepanelen om de school op energielasten te laten besparen.”
Compacte vormgeving
Het onderwijsgebouw bestaat uit twee lagen en is compact en vriendelijk. Het gebouw beschikt over een eigen gymzaal die ook voor avondgebruik toegankelijk is. Met zijn L-vorm sluit het onderwijsgebouw de schaalsprong met de rondom gelegen flats en drukke weg af en creëert het gebouw een veilig en besloten schoolplein. Een eigen plek met speel- en leerelementen en natuurlijk een olijfboom.
Samen één school
In het gebouw zijn de onder-, midden- en bovenbouw rondom het centrale hart gepositioneerd. Het hart wordt gevormd door de centrale aula wat in combinatie met het speellokaal mogelijkheden biedt om ook grote samenkomsten plaats te laten vinden. Bij de opening konden zelfs alle leerlingen hier een plaats hebben. Dit centrale hart zorgt voor een gevoel van samen één school zijn. Tegelijkertijd is het gebouw zo ontworpen dat iedere bouw vanaf het schoolplein haar eigen toegang heeft tot de school. Ook de kinderen die tot in de klas gebracht worden door ouders beschikken over een eigen entree, wat het juist ook voor de allerjongste kinderen kleinschalig, overzichtelijk en compact houdt.
Koud en warm
Het gebouw heeft zoals gezegd twee gezichten. Door de gekozen hoofdopzet kent het gebouw een zonbelaste en een niet zonbelaste zijde, waarmee veel rekening is gehouden met de balans tussen maximalisatie van daglichttoetreding en minimalisatie van warmtelast. Simon legt uit: “In zowel de plattegrond als in de architectuur hebben we rekening gehouden met de oriëntatie ten opzichte van de zon. Aan de ‘koele’ zijde zijn de meeste onderwijsruimtes gepositioneerd en is veel glas toegepast, zodat de leerlingen in een fijn binnenklimaat zich kunnen ontwikkelen. Aan de zuidzijde hebben we bewust gekozen om andere functies te positioneren, zoals de hoofdentree, de personeelskamer, de gymzaal met kleedruimten en vluchttrappenhuis. Deze gevel heeft iets kleinere gevelopeningen om aan voldoende daglicht te komen en heeft een overstek voor zonwering."
Hard en zacht
Ook in de architectuur is het verschil tussen beide zijden te zien met als ontwerpvisie ‘Hard on the outside, soft on the inside’. De noordzijde, de kant langs doorgaande weg en hoge woongebouwen, heeft een robuuste uitstraling met relatief grote ramen waarmee veel daglicht naar binnen komt. De zuidzijde kent een veel zachter karakter. De golvende luifel zorgt hier voor beschutting én de schaal van de leerling. De combinatie met natuurlijkvriendelijk vormgegeven buitenruimte resulteert in een kleinschalige veilige speel- en leeromgeving.
Toekomstgericht
In dit ontwerptraject zijn bewuste keuzes gemaakt om maximaal kwaliteit te maken binnen de beschikbare middelen, met name voor de lange termijn. De compacte hoofdvorm met vrij indeelbare vloeren maakt het mogelijk om in de toekomst mee te bewegen met ruimtelijk functionele veranderingen. Zoals het gebouw nu is ingedeeld met grote klaslokalen kan het toekomstig relatief eenvoudig meebewegen met de onderwijsvisie en bijvoorbeeld plaatsmaken voor kleinere lokalen en bredere verkeersruimten met kleinschalige open werkplekken, of andere ruimtelijke onderwijsconcepten. Het onderwijs staat hier centraal.