Hoe staat het met de Petrakerk in Ede
Verhalen/21 April 2023De Petrakerk in Ede: een modern kerkgebouw voor nu én in de toekomst. In maart 2013 is de Petrakerk in Ede opgeleverd en in gebruik genomen. Tien jaar later kijken we met vier betrokkenen terug op de totstandkoming van het gebouw en evalueren we of de toen gemaakte keuzes anno 2023 nog altijd voldoen. Alvast een tipje van de sluier: ‘Eerlijk gezegd zou ik het nu, zoveel jaar later, precies zo ontwerpen!’
Wat was indertijd de aanleiding voor de bouw van deze kerk?
RoosRos-projectleider Arie Willem de Winter: ‘In omringende gemeenten stond er al een kerk van dit kerkverband. Door de groei van die gemeenten ontstond de behoefte om ook in Ede een kerk te bouwen.’
Wat waren de belangrijkste eisen en randvoorwaarden?
Wim Verboom, lid van de Beheercommissie Petrakerk: ‘Allereerst het budget. Omdat de kerkelijke gemeente in Ede nog geen bestaande locatie had en alles dus nieuw aangekocht en gebouwd moest worden, nam de moedergemeente Veenendaal de financiële verantwoordelijkheid, samen met de rest van de gemeenteleden. Praktisch gezien betekende dit dat we de nodige budgetbeperkingen hadden. Vervolgens het ontwerp. Als toenmalige bouwcommissie hebben we een rondje door het land gemaakt en vijf kerkgebouwen bekeken. Uiteindelijk waren wij en de gemeente het erover eens dat we een gebouw met het karakter van een schuurkerk wilden. Ook was een eis dat het gebouw in jaren ’30 architectuur gerealiseerd zou worden. De omliggende wijk Kernhem heeft veel van dergelijke architectuur en deze kerk moest mooi in de omgeving passen. Daarnaast moesten er op het relatief compacte kavel genoeg parkeerplaatsen komen en moest het gebouw ook in de toekomst genoeg plek bieden aan de gemeenteleden. Op dat moment waren dat er zo’n 400, maar we wilden vooruitlopend op de groei van de gemeente graag 1000 zitplaatsen realiseren.’
Hoe zijn die eisen in het ontwerp verwerkt?
Architect Henk de Gelder: ‘Vanaf het begin zijn we, in nauwe co-creatie met de opdrachtgevers, gaan onderzoeken hoe we aan alle wensen en eisen konden voldoen. Zo is langzaam, op organische wijze, dit gebouw ontstaan. Een van de belangrijkste resultaten van dat proces is dat wij een half verdiepte kerk hebben bedacht. Het hart is een grote zaal voor 1000 personen, met daar onder, in het souterrain, zalen voor bijeenkomsten. Door deze kostenbewuste oplossing konden we een heel compact gebouw met veel vierkante meters realiseren, en met genoeg parkeerplaatsen.’
Zijn de gemeenteleden ook betrokken bij het proces?
Henk de Gelder: ‘Een gemeente met 200 gezinshoofden is eigenlijk hetzelfde als 200 opdrachtgevers. Daarom betrokken we hen in het proces, zodat iedereen zich gezien en gehoord voelde.’
Adrie van ’t Land, lid van de Beheercommissie Petrakerk: ‘We hebben de verschillende mogelijkheden en oplossingen aan de gemeenteleden voorgelegd. Wat sprak aan, wat kon anders, wat voelde goed? Zo is het uiteindelijke ontwerp echt in gezamenlijkheid ontstaan.’
Het gebouw is nu tien jaar in gebruik. Hoe bevalt dat?
Wim Verboom: ‘Het bevalt heel goed. Het wordt door de gebruikers als comfortabel en prettig ervaren. De akoestiek is goed, je ademt altijd frisse lucht en het ziet er gewoon heel goed uit.’
Adrie van ’t Land: ‘Met name de grote zaal is prachtig. Die is 26 meter hoog, heel licht en ontzettend ruim. Die zaal voelt echt als een sacrale ruimte. Verder is het inderdaad een prettig gebouw waar iedereen tevreden over is. Elke zondag komen er 1000 mensen en we horen eigenlijk nooit klachten of opmerkingen. Hoogstens misschien over de entree, die gaat via een trappartij naar beneden. We hebben een jonge gemeente dus dat kan prima, maar sommige oudere mensen zeggen daar wel eens iets over. Maar als ik kijk naar alle beperkingen en eisen destijds, ben ik heel blij met wat we gemaakt hebben.’
Bij RoosRos staat gezond en toekomstgericht bouwen hoog in het vaandel. Hoe is dat hier toegepast?
Arie-Willem de Winter: ‘We hebben toentertijd al nagedacht over hoe we in de toekomst het aantal zitplaatsen indien nodig konden uitbreiden met een galerij. Dit levert 200 extra plekken op, waar wij constructief al rekening mee gehouden hebben. De grote zaal is licht en luchtig, heeft een goede akoestiek en is perfect geventileerd. De zalen in het souterrain zijn flexibel te vergroten en verkleinen en kunnen zo meebewegen met veranderende toepassingen. Deze en andere oplossingen maken dat het gebouw nog vele decennia mee kan en voor allerlei toekomstige gebruiksdoelen ingezet kan worden.’
Jullie kijken dus allemaal met plezier terug op dit proces en het resultaat ervan?
Wim Verboom: ‘Absoluut. Het ontwerpproces samen was heel plezierig. We konden altijd het gesprek aan over meningen, wensen, ambities en smaak. Dat ging in een open en respectvolle sfeer. En uiteindelijk heeft dat een prachtig kerkgebouw opgeleverd waar we allemaal heel trots op zijn.’
Henk de Gelder: ‘Je ziet niet aan het gebouw af dat het er nu al tien jaar staat. Het ziet er niet sleets of gedateerd uit. Het is comfortabel, mooi en eigentijds. Eerlijk gezegd zou ik het nu, zoveel jaar later, precies zo ontwerpen!’
'Hoe staat het met’ is een terugkerende rubriek waarin we in gesprek gaan met gebouweigenaren en gebruikers over projecten uit het verleden. Gezamenlijk kijken we kritisch naar het project en bespreken we de leerpunten die RoosRos in aankomende projecten kan meenemen.