Integrale samenwerking
Nieuws/13 October 2021In Lichtenvoorde is onlangs Integraal Educatief Kind Centrum (IEKC) Het Gele Park in gebruik genomen. In het gebouw wordt geïntegreerd onderwijs ontwikkeld en gegeven aan kinderen in het regulier en speciaal onderwijs. Daarnaast is er ruimte voor kinderopvang, jeugdzorg en het ondersteuningsteam van de gemeente Oost Gelre. Het gebouw is tot stand gekomen na een intensieve en integrale samenwerking van RoosRos Architecten, bouw- en installatiebedrijf BINX Smartility en Donker Groep landschapsontwerp.
Nu én later
Projectleider Frans van Heemst was namens RoosRos verantwoordelijk voor het project. Hij vertelt: “Het betrof een Design, Build, Maintain en Energy aanbesteding die gezamenlijk met BINX Smartility is gewonnen. Ofwel een integrale opdracht waarin dus ook het langjarig onderhoud en de duurzame energievoorziening gegarandeerd moesten worden.” Bij een dergelijke uitvraag worden niet alleen het resultaat en de kosten van het ontwerp- en bouwproces gewogen, maar ook de prestaties en kosten op de lange termijn. Dat levert weloverwogen keuzes op. Van Heemst: “Het betekent dat je in deze fase kwaliteitsafwegingen maakt, die soms zelfs duurder kunnen zijn, maar die over de levensloop van het gebouw voordeliger blijken. Deze manier van denken en werken werd door alle drie de partners in het consortium zeer serieus genomen en heeft mede tot het succes van het gebouw geleid. Door heel prestatiegericht te ontwerpen, hebben we kwalitatiever en efficiënter kunnen engineeren en bouwen dan met een regulier proces. Het werkt heel goed als je met de bouwer én installateur aan tafel zit en direct feedback ontvangt of een materiaal of detail valt binnen de kwaliteitseisen en het geëiste TCO-budget, en voldoet aan de wens van de uiteindelijke gebruiker.”
Ver vooruitkijken
Centraal in de samenwerking stond het ‘digitaal bouwen’, dat intensief werd gebruikt. BINX Smartility is ver met werken met BIM. Het bedrijf steekt veel energie in het voeden van het model met data in de ontwerp- en bouwfase, zodat dit later als hulpmiddel kan dienen bij het onderhoud. Van Heemst: “Bij BINX kijken ze dankzij BIM al in de eerste fase heel ver vooruit. Ze kiezen dus partners waarmee ze op dit niveau in BIM kunnen werken. RoosRos heeft de afgelopen jaren veel geïnvesteerd in het werken met BIM en dat heeft zich onder andere in dit mooie project uitbetaald.” Tijdens het proces communiceerden de partners voor afstemmingen per discipline eveneens via het model, zodat iedereen altijd precies wist wat de status van de deeltrajecten was en er helder was wat er van iedereen verwacht werd. Daarnaast waren er frequent Construct & Engineering meetings, soms online en soms fysiek, waarbij ook alle onderaannemers en leveranciers aansloten.
Vijf instellingen, één gebouw
Architecten Nikki de Boer en Henno Westeneng waren bij RoosRos verantwoordelijk voor het ontwerp van Het Gele Park. Een bijzonder traject, omdat vijf gebruikers uit verschillende gebouwen er in één nieuw gebouw zouden gaan samenwerken. Nikki de Boer legt uit: “Om helder te krijgen wat de vijf gebruikers verwachtten en hoe ze wilden samenwerken, zijn er in de tenderfase dialoogrondes gehouden. Daaruit bleek dat zij één belangrijke wens deelden: voor alle kinderen samen moest er plek zijn in het gebouw. Dus geen hokjes of aparte gebouwdelen, maar interactie en samen leren, spelen en opgroeien. Die wens heeft de grondslag gevormd voor het uiteindelijke gebouw.”
Open en flexibel
Het Gele Park is een open gebouw geworden, zonder klassieke klaslokalen, vormgegeven rond een generieke basisstructuur. Dankzij de toepassing van onder meer systeemwanden is het gebouw flexibel en kan het meebewegen met het veranderend onderwijs. Wat het gebouw bovendien kenmerkt is dat de positionering en de vorm directe gevolgen zijn van de locatie. Nikki de Boer: “In plaats van de omgeving aan te passen aan het gebouw, hebben wij het gebouw aangepast aan de omgeving. De hele structuur is zoveel mogelijk naar buiten gericht, zodat er een connectie ontstaat tussen de leerruimtes en het buitenspelen. Zo hebben we bijvoorbeeld zoveel mogelijk bestaande bomen behouden. Eentje kon niet bewaard blijven, maar die is verwerkt tot speeltoestel. Zoals wij in het consortium samengewerkt hebben, zo zocht de school weer de samenwerking met de naastgelegen speeltuin. Dit hele project heeft echt van begin tot eind gedraaid om verbinding, een integrale aanpak en het stimuleren van elkaars sterke punten.”
Ontdekken
In hun ontwerp hebben De Boer en Westeneng de uitgangspunten van het onderwijsconcept geprobeerd te versterken. Zo geeft het gebouw kinderen de ruimte om zelf de plek te vinden waar zij het prettigst en succesvolst leren, en stimuleert het gebouw beweging. Nikki de Boer: “Het centrale atrium is het kloppend hart van het gebouw. Het is zo bedacht dat alles met elkaar verbonden is. Je vindt er een groots opgezette tribunetrap met een klimwand naar boven, zodat de leerlingen bijna vanzelfsprekend blijven spelen en bewegen. Daar omheen vind je op de begane grond de docentenkamer en de leerkeuken, waar leerlingen dankzij verlaagde werkbladen en spoelbakken zelf kunnen meehelpen. Het atrium is dus de plek waar altijd drukte en beweging is. Maar hoe verder je van het kloppend hart weg beweegt, des te meer rust het gebouw biedt. Daar vind je ook afgeschermde, meer gesloten ruimtes voor leerlingen die daar behoefte aan hebben. Ook kunnen kinderen op ontdekkingsreis door het gebouw heen. Door de indeling heeft het allerlei verborgen plekken, met elementen in de wand waar je in kunt kruipen om je veilig en beschut te voelen.”
Klik hier om te zien hoe alle bedachte voorzieningen en hoekjes gebruik worden.
Fotografie: Ramon Menting