Kleiner, klein, kleinst

Artikel Schooldomein door Sibo Arbeek
Eind juni 2023 werd de kleinste brede school in Spijk in gebruik genomen. Een kleine kern aan de rivier de Linge met 897 inwoners. In 2021 werden er nog 17 geboorten geregistreerd; een opvallende stijging ten opzichte van de eerdere jaren. Zou de nieuwe brede school daar mee te maken hebben?

Brede school in ieder dorp
Het moet gezegd; deze brede school is er vooral gekomen door wethouder financiën Govert van Bezooijen van de toenmalige gemeente Lingewaal, inmiddels opgegaan in de gemeente West-Betuwe. Govert wilde als wethouder dat er in elk van de toenmalige dorpen in ieder geval een brede school zou blijven, als belangrijke voorwaarde voor de leefbaarheid van het dorp: “Zonder onderwijs als basisvoorziening gaat de leefbaarheid achteruit en neemt de aantrekkelijkheid van de kern voor jonge gezinnen ook af. Om die reden hebben we in de afgelopen jaren successievelijk in Asperen, Herwijnen, Heukelum, Vuren en dan nu Spijk brede scholen opgeleverd, waarin onderwijs en opvang samen werken. De bouw van de brede school in Spijk is het laatste project van het ‘manifest van Lingewaal’. In dit plan staat hoe we op korte, middellange en lange termijn de basisscholen verduurzamen. Na de gemeentelijke fusie in 2019 heeft de nieuwe gemeente West-Betuwe dit manifest overgenomen. De bouw van de brede school voor CBS De Hoeksteen en peuteropvang Spijkerhoek is daarom een heel speciaal moment voor mij, omdat het Manifest daarmee afgerond is.”

“Zonder onderwijs als basisvoorziening gaat de leefbaarheid achteruit en neemt de aantrekkelijkheid van de kern voor jonge gezinnen ook af”

Hart van het dorp
Mark Boschman van RoosRos Architecten: “De nieuwe brede school staat in het hart van het dorp achter het dorpshuis. In dezelfde straat wordt ook een aantal woningen gebouwd, aan een informeel, dorps woonstraatje. Een groenstrook met wilgen omzoomt het plan aan de landschapszijde. Op de beide verdiepingen liggen de twee groepsruimten met nevenruimten en algemene ruimten. Op de begane grond zijn de groepen 1 tot en met 4 gesitueerd; de bovenbouw zit boven. De buitenruimte rondom de school is opgedeeld in een aantal zones, gericht op de leeftijden van de kinderen. De jongste kinderen hebben een eigen, afgeschermd speelplein dat direct grenst aan hun groepsruimte. Het ontwerp met de ramen speelt in op de omgeving. Hierdoor heeft de school veel doorzichten en zodoende is er vanuit de groepsruimtes een schitterend uitzicht op het aangrenzende landschap." Bestuurder van LOGOS Ton Bavinck: “Het is bijzonder dat we voor onze kleinste school zo'n mooi nieuw gebouw hebben kunnen realiseren op een prominente plaats in het dorp. De brede school mikt op ongeveer 56 leerlingen en richt zich niet alleen op de huidige leerlingen van De Hoeksteen, maar ook op mogelijke nieuwe aanwas van de wijk Hoog Dalem in Gorinchem.

Schoolwoning
BOAadvies deed het projectmanagement van de school, waarbij Bram van der Kleij van ICSadviseurs al vanaf het begin betrokken was. Bram: “Het was duidelijk dat de nieuwe brede school naast het dorpshuis moet komen. Voor zo’n kleine gemeenschap als Spijk ontwikkel je natuurlijk een concept waarbij de functie onderwijs en opvang in de tijd kan worden overgenomen door wonen. Het schoolgebouw is zo ontworpen dat deze geschikt is om omgebouwd te worden tot drie of vier woningen.” Projectmanager Arjan Meekhof van BOAadvies knikt: “Het is een gebouw met twee ruime leerpleinen, veel daglicht, zonnige kleuren en een prachtig uitzicht. Een hele fijn plek voor een natuurlijke ontwikkeling en een aanwinst voor het dorp. Het is een duurzaam gebouw geworden met een goed binnenklimaat. De nieuwe brede school voldoet aan Frisse Scholen B.”

Bij de start van de bouw op 1 september 2022 hebben de kinderen een tijdcapsule begraven in de vorm van een melkbus. De tijdcapsule is gevuld met verhalen en tekeningen over hoe wij nu leven. Ook hebben kinderen brieven geschreven met verwachtingen over de toekomst en vragen aan de mensen die deze dan zullen openen.“ Ton: “Omdat de oude voormalige school ongeveer 50 jaar heeft gestaan, verwachten we dat de tijdcapsule zal worden gevonden rond 2072.”

ICS Adviseurs, BOAadvies, Gemeente West-Betuwe, Lakerveld Ingenieurs, LOGOS en Houtman

Fotografie: Luc Buthker