hero

Modulair bouwen als veelbelovende oplossing

Nieuws/12 January 2023

Modulair bouwen: heilige graal of doodsteek voor creatieve architecten? Eén van de meest veelbelovende oplossingen voor de enorme opgaven die we zowel op het gebied van verduurzaming als versnelling van de bouw in Nederland hebben, is modulair bouwen. Marktleider op dit gebied in Nederland is RoosRos-partner Daiwa House Modular Europe. We spraken Kia Hosseini, Hoofd Commercie Woningbouw bij Daiwa, en Mark Boschman, architect-partner bij RoosRos, over de grensverleggende mogelijkheden van modulair bouwen.

Kia, we doen eerst even een stapje terug. Hoe is Daiwa House Modular Europe ontstaan?|
‘Dit van oorsprong Japanse bedrijf is in 2020 in Europa neergestreken. Daar heeft het een strategisch belang genomen in Jan Snel. Jan Snel is de marktleider op het gebied van modulaire bouw, dat al sinds 1960 modulaire huisvestingsoplossingen realiseert voor kantoren, scholen, ziekenhuizen en woningen. Daiwa House Modular Europa is de werkmaatschappij die zich specifiek richt op modulaire woningbouw.’

Wat is de ambitie van Daiwa House Modular Europe?
‘Wij willen iedereen een passende en duurzame woning en fijn thuis bieden.  Dit doen wij door comfortabele, betaalbare en duurzame woningen te ontwikkelen en realiseren. Woningen die staan voor kwaliteit, wooncomfort, veiligheid en bovenal duurzaamheid. Onze circulaire, modulair gebouwde woningen worden in de toekomst namelijk niet gesloopt, maar gedemonteerd en hergebruikt.’

Wat is modulair bouwen precies?
‘Dat is een volledig geïndustrialiseerde manier van bouwen, die daarmee een oplossing biedt voor grote uitdagingen zoals CO2, stikstof, het grondstoffentekort en het tekort aan gekwalificeerd personeelstekort. Bij modulair bouwen brengen we in onze fabriek prefab elementen samen. Dus halffabricaten als vloeren, daken en constructies. Vervolgens assembleren we daarmee onder  geconditioneerde omstandigheden modulaire woningen, die we naar de bouwplaats transporteren en daar tot finale woongebouwen assembleren. Soms, zoals in Dordrecht als tijdelijke woningen, maar steeds vaker ook als permanente woningbouw. De bewoner merkt overigens niks van die tijdelijkheid. De woningen hebben te alle tijde kwaliteiten en eigenschappen van permanente woningbouw, alleen de locatie is tijdelijk.’

Modulair bouwen gaat sneller dan traditioneel bouwen?
‘Aanzienlijk sneller. Wij hebben maar liefst 22 fabriekshallen in Nederland, waar wij focussen op industrialisatie en robotisering. Jaarlijks produceren wij 10.000 modules in deze fabriekshallen. In een trein van 16 werkstations realiseren we een complete woning. Alleen al in onze nieuwste fabriekshal hebben wij een capaciteit van 10 volledige woningen per dag. Deze manier van werken is maar liefst 50% sneller dan traditioneel bouwen en levert bovendien 50% minder CO2-uitstoot op.’

Mark, onder andere op Leerpark Dordrecht hebben jullie samen met Daiwa 330 modulaire studio’s en tweekamerwoningen gerealiseerd. Hoe ging dat?
‘Modulair bouwen vraagt een wat andere manier van denken van ons als architecten. Maar inmiddels doorgronden wij het systeem. Als RoosRos hebben we daarbinnen ontwerpvrijheid. Het klinkt paradoxaal, maar juist bij modulair bouwen hoef je over sommige dingen niet na te denken en kun je snel door. Als straks in de fabrieken nog meer met robotica wordt gewerkt, ontstaat er nog meer ontwerpvrijheid. Een robot kan heel erg veel, en ook nog eens goedkoop en snel. Dus vrijwel alles wat ik kan bedenken, kan modulair gemaakt worden. Ik zie al zeker tien jaar hoe exponentieel snel de ontwikkelingen gaan. Daarom verheug ik me op de komende tien jaar.’

In architectenland heerst soms angst voor dergelijke standaardisatie, maar jij voelt die niet?
‘Allesbehalve! Als architecten moeten wij onszelf continu opnieuw uitvinden. De beste manier om dat op dit gebied te doen is samenwerken en meelopen met de koploper in de markt om zo samen de toekomst uit te vinden. We zijn een échte sparringpartner van Daiwa. Met onze ontwerpen dagen we hen ook uit om het bouwsysteem verder te perfectioneren. ’

Kia, daar ben jij het vermoedelijk wel mee eens?
‘Haha, zeker. De samenwerking met Mark en zijn team is heel prettig. Een modulair systeem heeft wat randvoorwaarden, zoals de maatvoeringen. Voor ons draait het om de balans tussen zoveel mogelijk standaardiseren en flexibiliteit kunnen blijven aanbieden. Als de architect dat begrijpt en binnen die randvoorwaarden zijn creativiteit loslaat, kun je samen hele leuke en mooie dingen maken. Als RoosRos en Daiwa kunnen wij lezen en schrijven met elkaar. Zo hebben we samen in Utrecht en Groningen een ontwerptraject dat normaal maanden zou duren, in 4 weken afgerond. RoosRos kan echt modulair denken en snapt het bouwsysteem. Onderaan de streep levert dat de opdrachtgever meer rendement op zijn budget op, terwijl ook de planeet profiteert. Een klassieke win-win-situatie.’